گزیده‌ای از مقاله دانشگاه هاروارد: ترتیب سوالات پرسشنامه چطور باید باشد؟

۱۳۹۸/۰۱/۲۰
title

حتما برای شما هم همزمانی یک خاطره خوب در دوران کودکی سر سفره پدربزرگ و مادربزرگ با یک غذا یا خوراکی  باعث علاقه بیشتر ( و البته ناخودآگاه ) شما به آن خوراکی شده است؟!

سوالات یک پرسشنامه هم دقیقا می‌توانند همین تاثیر را داشته باشند!

پاسخ‌دهندگان پرسشنامه شما می‌توانند تحت تاثیر سوالات قبلی قرار بگیرند.

 

به این سوال توجه کنید:

- شما قورمه سبزی رو ترش دوست دارید یا معمولی؟

و حالا سوال بعد در ادامه:

- غذای مورد علاقه شما چیست؟

اولین چیزی که در پاسخ به سوال دوم احتمالا به ذهن پاسخ‌دهنده پرسشنامه شما خطور می‌کند "قورمه سبزی" خواهد بود!

بنابراین در تهیه سوالات پرسشنامه به این مورد هم دقت کافی داشته باشید تا نتایج قابل اعتمادتری بگیرید.

 

مطابق مطلبی که در این مقاله از سایت دانشگاه هاروارد اقتباس کرده‌ایم، بهتر است موارد زیر را برای ترتیب مناسب چینش سوالات پرسشنامه در نظر داشته باشید:

 

پرسشنامه خود را با یک مقدمه کوتاه شروع کنید:

بهتر است اولین مورد پرسشنامه شما یک معرفی و مقدمه مختصر از پرسشنامه و هدف آن باشد تا پاسخ‌دهنده بداند قرار است چه چیزی را تکمیل کند.

همینطور اگر امتیاز خاصی جهت تشویق تکمیل پرسشنامه برای پاسخ‌دهنده در نظر گرفته‌اید می‌توانید بصورت مختصر در این قسمت بیان کنید: کدتخفیف محصول یا خدماتتان، کارت هدیه، جایزه‌ای به قید قرعه یا هرچیز دیگر!

در ویفرم نوع فیلد "پیام" این امکان را به شما می‌دهد.

 

بهتر است با سوالات کلی‌ شروع کنید

معمولا بهتر این هست که پرسشنامه را با سوالات کلی‌تر شروع کنید تا جواب دادن به آن‌ها راحت‌تر باشد و همان اول بسم الله با سوالات سخت پاسخ‌دهنده را فیتیله پیچ نکنید!

 

تاثیر سوالات ابتدایی

این همان قضیه رابطه ناخودآگاه غذا یا آهنگ با خاطرات شما هست. چیزهایی که اوایل یک پرسشنامه می‌آوررید می‌تواند پاسخ‌های بعدی را تحت تاثیر بگذارد. این مورد را در ترتیب سوال‌ها در نظر بگیرید.

 

دست روی نقاط حساس نگذارید!

یکسری از سوالات حساس و شخصی هستند، مثل سوالات مربوط به دموگرافیک (مخصوصا درآمد)، یا مذهب و افراد ممکن هست در پاسخ دادن به آن‌ها موضع بگیرند و این وقتی بدتر می‌شود که شما پاسخ به این نوع سوالات را اجباری کرده باشید، یعنی کاربر برای تکمیل فرم حتما باید به آن‌ها پاسخ بدهد، شاید باورش سخت باشد اما خیلی از افراد به خاطر وجود همین سوالات در پرسشنامه‌ها، آن‌ها را بدون پاسخ رها خواهند کرد!

اگر باید این نوع سوالات را بپرسید بهتر است نزدیک به آخرین سوالات پرسشنامه باشد.

 

ترتیب سوالات مشابه را به هم بزنید

اگر یکسری سوالات مشابه دارید که پشت سر هم می آیند، بهتر است ترتیب چینش آن‌ها را ( به وسیله امکانات موجود در ویفرم ) رندوم‌سازی کنید، در این صورت "اثر ترتیب" را کاهش می‌دهید و هر پاسخ دهنده سوالات رو با یک ترتیبی می‌بیند و این باعث قابل اعتمادتر شدن پاسخ‌ها خواهد شد.

 

از لینک زیر می‌توانید با امکانات بیشتر ویفرم آشنا شوید.

ایجاد فرم جدید